دوربینی (هایپروپیا) یک مشکل بینایی است که تقریباً ۱۰ درصد از بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بسیاری از افراد ممکن است در کودکی یا دوران نوزادی به هایپروپیا مبتلا بوده باشند، اما این مشکل به مرور زمان و با رشد چشم‌هایشان حل شده و به همین دلیل شاید آن را به یاد نیاورند. بنابراین، اگر اکنون دچار هایپروپیا نیستید، احتمال دارد که در گذشته دچار آن بوده‌اید، اما به دلیل رفع این مشکل به طور طبیعی، آن را به خاطر ندارید.
اگر به موضوع هایپروپیا علاقه‌مند شده‌اید، ادامه مطلب را بخوانید تا با معنی دوربینی، علائم آن و راه‌های بهترین درمان آن آشنا شوید.
دوربینی چیست؟
دوربینی همچنین به نام‌های هایپروپیا یا هایپرمتروپیا شناخته می‌شود. این اصطلاحات میتوانند به طور متقابل استفاده شوند. هایپروپیا یک وضعیت چشمی است که بیشتر بر نحوه دیدن اشیاء نزدیک تأثیر می‌گذارد: دید شما ممکن است هنگام نگاه کردن به فواصل دورتر واضح‌تر باشد، اما وقتی سعی می‌کنید متن‌ها و اشیاء نزدیک به صورت خود را ببینید، دیدتان تار یا مبهم می‌شود. در موارد شدید هایپروپیا، دید به فواصل دور نیز ممکن است تار باشد.
هایپروپیا اصطلاح پزشکی برای دوربینی است. مانند نزدیک‌بینی و آستیگماتیسم، هایپروپیا نیز نوعی عیب انکساری است که بر نحوه انتقال اطلاعات نوری به چشم تأثیر می‌گذارد. برای توضیح علت بروز هایپروپیا، بهتر است ابتدا به چشمی که هیچ‌گونه عیب انکساری ندارد (یعنی بینایی آن طبیعی است) نگاهی بیندازیم.
به طور معمول، نور وارد چشم می‌شود و توسط قرنیه و عدسی بر روی نقطه‌ای در سطح شبکیه متمرکز می‌شود. شبکیه نور را حس کرده و اطلاعات را از طریق عصب بینایی به مغز منتقل می‌کند و سپس مغز این اطلاعات را به صورت تصاویر تفسیر می‌کند.
در چشمی که دچار هایپروپیا است، نور به درستی بر روی شبکیه متمرکز نمی‌شود. در عوض، نور بر روی نقطه‌ای پشت شبکیه متمرکز می‌شود، به نوعی از آن عبور کرده و باعث مشکلاتی در دید نزدیک شما می‌شود.
به طور معمول، این جابه‌جایی به دلیل آن است که طول کره چشم کوتاه‌تر از حد معمول است یا قرنیه دارای انحنای کافی نیست.
تفاوت دوربینی و نزدیک بینی
هایپروپیا و میوپیا علائم بصری متفاوتی دارند، اما هر دو به دلیل آن است که نور به درستی در مکان مورد نظر درون چشم متمرکز نمی‌شود.
- در نزدیک‌بینی (میوپیا)، نور به گونه‌ای در چشم انکسار می‌یابد که کمی قبل از شبکیه متمرکز شده و این باعث می‌شود که دید فرد در فواصل دور ضعیف‌تر باشد.
- در دوربینی (هایپروپیا)، نور به گونه‌ای متمرکز می‌شود که کمی پشت شبکیه قرار می‌گیرد. این منجر به دید ضعیف‌تر در نزدیکی می‌شود و در موارد شدید، می‌تواند بر دید در فواصل دور نیز تأثیر بگذارد.
به عبارت دیگر، مشکل اصلی در هر دو حالت این است که نور به درستی بر روی شبکیه متمرکز نمی‌شود، بلکه در جای دیگری از چشم متمرکز می‌شود.
تفاوت دوربینی و پیرچشمی
بسیاری از افراد دوربینی را با پیرچشمی اشتباه می گیرند زیرا علائم آنها بسیار شبیه است. اما این دو حالت دلایل ریشه ای متفاوتی دارند و یکسان نیستند.
پیرچشمی زمانی رخ می دهد که عدسی چشم با افزایش سن انعطاف کمتری پیدا می کند. ماهیچه‌های اطراف لنز که با افزایش سن نیز ضعیف می‌شوند، حرکت آن را دشوارتر می‌کنند و کارهایی که نیاز به دید نزدیک دارند سخت‌تر می‌شوند. (پیرچشمی دلیل اصلی نیاز بسیاری از افراد بالای ۴۰ سال به عینک مطالعه است.)
علائم دوربینی
اگر فکر می کنید ممکن است هایپروپیا داشته باشید، علائم زیر را بررسی کنید:
- اشیاء و متون نزدیک تار و نامشخص هستند
- احساس خستگی، درد یا سوزش در داخل یا اطراف چشم‌ها
- سردرد، به‌ویژه پس از انجام کارهایی که نیاز به دید نزدیک دارند، مانند مطالعه
- چشم‌ها را زیاد تنگ کردن
- مشکل در تشخیص صحیح عمق (ادراک عمق)
اگر هر یک از علائم هایپروپیا بالا (یا هر مشکل مرتبط با چشم) را تجربه می‌کنید، معاینه چشم را با اپتومتریست تعیین کنید. نیازی به خود تشخیصی نیست. اجازه دهید پزشک این کار را انجام دهد.
چه چیزی باعث دوربینی می شود؟
دانشمندان دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث هایپروپیا می‌شود، اما به نظر می‌رسد که این مشکل یک مؤلفه ژنتیکی دارد. اگر والدین شما نیز دوربین باشند، احتمال هایپروپیا در شما بیشتر است.
یشتر نوزادان با مقداری هایپروپیا به دنیا می‌آیند، اما با رشد چشم‌هایشان این مشکل به تدریج برطرف می‌شود. طبق تحقیقات آکادمی چشم‌پزشکی آمریکا، وقتی کودکان به سن یک سالگی می‌رسند، فقط ۴٪ از آنها هنوز دوربین هستند. به عبارت دیگر، هایپروپیا در نوزادان معمولاً به طور طبیعی و با گذشت زمان اصلاح می‌شود.
کودکان خردسال مبتلا به دوربینی خفیف اغلب هیچ علامتی را تجربه نمی کنند، زیرا چشمان در حال رشد آن ها می تواند عیب انکساری را اصلاح کند و از تاری دید جلوگیری کند.
اما اگر هایپروپیا آن ها متوسط تا شدید باشد باعث ایجاد مشکل در دید نزدیک می شود. در صورت عدم درمان، این کودکان ممکن است به سایر مشکلات چشمی مانند استرابیسم (چرخش چشم) یا آمبلیوپی (تنبلی چشم) نیز مبتلا شوند.
چگونه دوربینی را آزمایش می کنید؟
اپتومتریست شما می تواند هایپروپیا را در طول یک معاینه استاندارد چشم تشخیص دهد.
ابتدا از شما خواسته می شود که حروف روی نمودار را بخوانید بدون اینکه لنزهای اصلاحی به چشمان شما کمک کند. سپس احتمالاً از طریق دستگاهی به نام phoropter که چندین لنز مختلف به آن متصل شده است نگاه خواهید کرد. اپتومتریست یک سری از لنزها را جلوی چشمان شما قرار می دهد و از شما می پرسد که کدام یک خواندن نمودار را آسان تر می کند.
آنها ممکن است از ابزارهای دیگری مانند رتینوسکوپ نیز استفاده کنند تا نسخه شما را به دقت تعیین کنند. این ابزار نوری را به داخل چشم شما می‌تاباند تا پزشک بتواند ببیند چگونه نور منعکس می‌شود و بر اساس آن، قدرت نسخه شما را بیشتر تنظیم کند.
اگر دوربینی دارید، علامت + را در جلوی اعداد روی نسخه چشم خود مشاهده خواهید کرد (مثلاً ۳.۵۰+).
یک معاینه جامع چشم بهترین راه برای تعیین این است که آیا دوربین هستید یا نه. سایر انواع آزمایش‌ها ممکن است این عیب انکساری را نشان ندهند. به عنوان مثال، آزمایش‌های بینایی که در مدارس برای کودکان انجام می‌شود، اغلب نمی‌توانند هایپروپیا (دوربینی) را تشخیص دهند، زیرا معمولاً بر روی دید دور تمرکز می‌کنند نه دید نزدیک. این یکی از دلایلی است که چرا انجام معاینه منظم چشم در هر مرحله از زندگی بسیار مهم است!
مطالعه بیشتر: چگونه به راحتی نسخه چشم پزشکی خود را بخوانید؟
درمان دوربینی
اگر هایپروپیا بینایی و کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار می دهد، گزینه های درمانی متعددی دارید.
۱. عینک طبی
عینک می‌تواند دوربینی (هایپروپیا) را با استفاده از لنزهای طبی اصلاح کنند. این لنزها به نور کمک می‌کنند که به جای تمرکز در پشت شبکیه، مستقیماً روی آن متمرکز شود، که باعث می‌شود دید نزدیک فرد واضح و شفاف شود. انتخاب فریم عینک طبی می‌تواند به حس مد و استایل شما نیز افزوده شود.
بسته به شدت دوربین شما، ممکن است نیاز داشته باشید همیشه یا فقط در صورت نیاز از عینک خود استفاده کنید.
۲. لنزهای تماسی با نسخه
لنزهای تماسی طبی به همان روشی که عینک‌ها دوربینی (هایپروپیا) را درمان می‌کنند، عمل می‌کنند، با این تفاوت که آنها مستقیماً روی سطح چشم قرار می‌گیرند. برای بسیاری از افراد، لنزهای تماسی گزینه‌ای راحت و مناسب هستند که به شما اجازه می‌دهند فراموش کنید که از لنزهای اصلاحی استفاده می‌کنید (البته تا زمانی که وقت بیرون آوردن آنها برسد).
لنزهای تماسی معمولاً بسته به نوع خرید روزانه، دو هفته‌ای یا ماهانه تغییر می‌کنند. آن ها به نسخه و تناسب خود از چشم پزشک شما نیاز دارند، بنابراین اگر فکر می کنید ممکن است برای شما مناسب باشد، حتماً در معاینه در مورد آنها بپرسید.
هنگامی که نسخه لنزهای تماسی خود را دانستید (یا پزشکتان می داند)، می توانید به راحتی لنزهای خود را آنلاین سفارش دهید.
۳. عمل جراحی
برخی از افرادی که دچار دوربینی (هایپروپیا) هستند، به گزینه‌های جراحی چشم مانند LASIK و PRK روی می‌آورند. این جراحی‌ها قرنیه در جلوی چشم را به‌گونه‌ای شکل‌دهی می‌کنند که عیب انکساری را اصلاح کنند و باید تنها توسط یک چشم‌پزشک ماهر انجام شوند.
۴. کنترل و پیشگیری دوربینی
زندگی با هایپروپیا معمولاً عوارض زیادی ایجاد نمی کند، به شرطی که به دنبال مراقبت مناسب باشید. در کودکان، عدم درمان هایپروپیا می تواند منجر به مشکلات بیشتر بینایی و حتی مشکل در یادگیری در مدرسه شود، بنابراین تشخیص دقیق از چشم پزشک بسیار مهم است.
سوالات متداول
۱- آیا دوربینی قابل پیشگیری است؟
خیر؛ دانشمندان هنوز راهی برای جلوگیری مطمئن از ایجاد هایپروپیا پیدا نکرده اند.
۲- آیا دوربینی با گذشت زمان تغییر می کند یا بدتر می شود؟
هایپروپیا ممکن است در طول زمان مشخصتر شود، اما چشم پزشکان معمولاً میتوانند نسخه شما را متناسب با هر تغییری تنظیم کنند. معاینات منظم چشم تضمین می کند که لنزهای اصلاحی شما به روز هستند. اگر دید شما به طور ناگهانی و به طور قابل توجهی بدتر می شود، یا اگر علائم جدیدی مرتبط با چشم را تجربه می کنید، همیشه چشمان خود را فورا چک کنید.
