انتخاب روش مناسب برای جراحی لیزیک ممکن است به دلیل تعداد زیاد گزینه‌ها کمی گیج‌کننده باشد. شاید شما هم در روند مقایسه لیزیک، لازک، پی‌آرکی و اسمایل احساس کرده‌اید که بیشتر سردرگم شده اید و هنوز دقیقاً نمی‌دانید هرکدام از این روش‌ها چه تفاوت‌هایی دارند.
اما شاید بهتر باشد که ابتدا به شباهت‌ها نگاه کنیم. همه این روش‌ها، یعنی لیزیک، لازک، پی‌آرکی و اسمایل، همگی برای بهبود بینایی طراحی شده‌اند و هدفشان اصلاح خطاهای انکساری چشم است. این به این معناست که همه این روش‌ها می‌توانند نتایج مشابهی داشته باشند. جایی که تفاوت‌ها خودش را نشان می‌دهد در تکنیک‌های اجرایی، زمان بهبودی و مزایای خاص هرکدام است.
در این مقاله، به تفاوت های عمل لیزیک و لازک و PRK می‌پردازیم تا شما بتوانید تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید.
انواع روش‌های جراحی چشم و تفاوت‌های آنها
لیزیک (LASIK) چیست؟
لیزیک یک روش جراحی است که برای اصلاح مشکلات بینایی، مثل دوربینی و نزدیک‌بینی، از لیزر استفاده می‌کند. در این روش، جراح لایه بیرونی قرنیه را برش می‌دهد تا یک فلپ ایجاد کند. سپس با استفاده از لیزر اگزایمر، روی بافت زیر این فلپ کار کرده و شکل قرنیه را به گونه‌ای تغییر می‌دهد که بینایی بهبود یابد.
پس از انجام این مرحله، فلپ به جای خودش برگشته و به طور طبیعی طی چند روز بهبود می‌یابد. این جراحی یکی از محبوب‌ترین روش‌های لیزری برای اصلاح بینایی است و معمولاً به عنوان روشی امن و مؤثر شناخته می‌شود. بسیاری از افرادی که این جراحی را انجام می‌دهند، روز بعد از عمل بهبود چشمگیری در بینایی خود مشاهده می‌کنند.
مطالعه بیشتر: راهنمای جامع انتخاب مناسب عینک بعد از عمل لیزیک
لازک (LASEK) چیست؟
LASEK (لازک) یک نوع جراحی اصلاح بینایی است که به کمک لیزر انجام می‌شود و مشابه LASIK است، اما تفاوت‌هایی در نحوه انجام آن وجود دارد. در LASEK، به جای اینکه یک فلپ در قرنیه ایجاد شود، لایه‌ای از اپیتلیوم قرنیه با استفاده از محلول الکلی نرم شده و سپس با ابزار جراحی برداشته می‌شود.
بعد از برداشتن اپیتلیوم، لیزر اگزایمر به قرنیه اعمال می‌شود. اصطلاح “ساب‌اپیتلیال کراتکتومی” به این اشاره دارد که لیزر درست زیر این لایه اپیتلیومی اعمال می‌شود.
در روش LASIK از دو لیزر استفاده می‌شود، یکی برای ایجاد فلپ در قرنیه و دیگری برای تغییر انکسار چشم با استفاده از لیزر اگزایمر. اما در LASEK (لازک) تنها یک لیزر مورد نیاز است که همان لیزر اگزایمر است.
یک نوع دیگر از LASEK (لازک) به نام Epi-LASIK وجود دارد که در آن از دستگاه‌های خاص مکانیکی برای برداشتن اپیتلیوم استفاده می‌شود، ولی این روش امروزه کمتر استفاده می‌شود.
اگرچه هدف هر دو روش مشابه است و در هر دو حالت اپیتلیوم برداشته شده و لیزر اعمال می‌شود، دوره بهبودی در LASEK طولانی‌تر از LASIK است. ممکن است در روزهای اول پس از جراحی احساس ناراحتی بیشتری داشته باشید، زیرا سطح قرنیه در حال بهبودی است و بینایی به طور کامل چند هفته طول می‌کشد تا بهبود یابد.
از نظر هزینه، این دو روش معمولاً قیمت‌های مشابهی دارند، اما معمولاً LASIK (لیزیک) کمی گران‌تر از LASEK (لازک) است.
پی آر کی (PRK) چیست؟
PRK که مخفف “Photorefractive Keratectomy” به معنی کراتکتومی فوتورفرکتیو است، اولین روش جراحی لیزری برای اصلاح بینایی بود که توسعه یافت. شاید این مسئله باعث شود که برخی فکر کنند PRK یک روش قدیمی و منسوخ شده باشد، اما برخلاف این تصور، هنوز هم مزایای خاص خود را دارد.
در روش PRK برخلاف LASIK و LASEK، جراح فلپ در قرنیه ایجاد نمی‌کند. در این روش، جراح لایه بیرونی قرنیه را به طور کامل برداشته و سپس با استفاده از لیزر اکسایمر، بافت زیرین قرنیه را تغییر شکل می‌دهد. پس از این مرحله، برای کمک به ترمیم قرنیه و بازسازی لایه بیرونی که برداشته شده، یک “بانداژ” شبیه لنز تماسی بر روی قرنیه قرار داده می‌شود.
PRK معمولاً برای افرادی که قرنیه‌های نازک‌تری دارند یا به دلایل مختلف، در معرض ضربات یا برخوردهای مستقیم با ناحیه چشم قرار دارند؛ از دیگر روش‌ها نمی‌توانند استفاده کنند، مناسب است. همچنین این روش برای افرادی که از خشکی چشم رنج می‌برند، انتخاب بهتری است چون خطر خشکی چشم به عنوان عارضه جانبی در PRK نسبت به LASIK کمتر است.
نسخه‌ای دیگر از این روش به نام “Trans PRK” شناخته می‌شود. در این روش، نیازی به برداشتن مکانیکی لایه اپیتلیوم قرنیه توسط جراح یا استفاده از الکل نیست. به جای این کار، از لیزر اکسایمر برای برداشتن اپیتلیوم استفاده می‌شود و به این ترتیب، ناحیه کوچک‌تری از اپیتلیوم نسبت به PRK یا LASEK برداشته می‌شود.
این امر باعث می‌شود که فرآیند بهبودی در Trans PRK سریع‌تر از PRK یا LASEK باشد، با این حال، هنوز دوره نقاهت آن طولانی‌تر از LASIK است. همچنین با وجود مزایای خاص خود، لازم به ذکر است که این روش برای انجام شدن به نرم‌افزار خاصی در سیستم‌های لیزری نیاز دارد و همه مراکز لیزر آن را ارائه نمی‌دهند.
اسمایل (SMILE) چیست؟
اسمایل یکی از جدیدترین روش‌های جراحی است. این روش که با نام استخراج لنز کوچک با برش کوچک” یا Small Incision Lenticule Extraction شناخته می‌شود، برای اصلاح مشکلات انکساری مثل نزدیک‌بینی و آستیگماتیسم طراحی شده است.
در این روش، با استفاده از لیزر یک برش بسیار کوچک، حدود ۲ تا ۳ میلی‌متر، در قرنیه ایجاد می‌شود. سپس لیزر فمتوثانیه یک دیسک کوچک به شکل لنز در قرنیه برش می‌دهد. این دیسک از طریق همان برش کوچک برداشته می‌شود و به این ترتیب نیازی به ایجاد فلپ در این روش نیست.
یکی از مزایای این روش، بهبودی نسبتا سریع آن است. بسیاری از بیماران می‌توانند روز بعد از جراحی بینایی خوبی داشته باشند. اما بهترین نتیجه معمولاً پس از حدود ۱ تا ۱.۵ هفته به دست می‌آید. این به معنای آن است که بهبودی در اسمایل کمی کندتر از LASIK است، ولی سریع‌تر از روش‌های سطحی لیزری مانند LASEK یا Trans PRK.
البته این روش برای همه افراد مناسب نیست. به طور خاص، برای درمان دوربینی و آستیگماتیسم‌های شدید، چندان دقیق نیست. همچنین اگر عمل SMILE موفقیت‌آمیز نباشد، امکان انجام عمل دوم بر روی چشم وجود ندارد. در چنین شرایطی برای بهبود وضعیت چشم باید از روش PRK استفاده شود.
مطالعه بیشتر: انواع جراحی چشم چیست و دلایل نیاز به آنها
خلاصه‌ای از تفاوت های عمل لیزیک، لازک و PRK و SMILE
| ویژگی/روش جراحی | LASIK | LASEK | PRK | SMILE |
| روش‌های دسترسی به قرنیه | فلپ قرنیه ایجاد شده با لیزر | نرم کردن اپیتلیوم قرنیه با الکل | برداشتن کامل لایه بیرونی قرنیه | تنها برش قرنیه ایجاد شده با لیزر که عرض آن ۲-۳ میلی‌متر است |
| برای بیماران با شرایط زیر مناسب‌تر است | قرنیه‌های سالم و خطای انکساری متوسط | قرنیه‌های نازک و سبک زندگی‌هایی که ممکن است تماس یا ضربه‌های مکرر به چشم‌ها وارد شود | قرنیه‌های نازک و سبک زندگی‌هایی که ممکن است تماس یا ضربه‌های مکرر به چشم‌ها وارد شود | قرنیه‌های سالم و بدون زخم با خطای انکساری متوسط |
| دوره بهبودی | ۲-۳ ماه | ۴ ماه | ۴ ماه | ۲-۳ ماه |
| دسترسی به این روش در کلینیک‌های چشم | بالا | بالا | بالا | متوسط |
| مزایا | این روش نرخ موفقیت بالایی دارد و سریع‌ترین بهبودی بینایی را بین چهار روش مختلف ارائه می‌دهد. علاوه بر این، در بسیاری از کلینیک‌ها انجام می‌شود. | برای افرادی که قرنیه‌های نازک دارند، این روش گزینه بهتری است. همچنین برای ورزشکاران در ورزش‌های پر برخورد توصیه می‌شود و خطر عوارض مربوط به فلپ را کاهش می‌دهد. | برای کسانی که قرنیه‌های نازک دارند، این روش بسیار مناسب است و ورزشکاران در ورزش‌های پر برخورد از آن بهره‌مند خواهند شد. کاهش ریسک عوارض مربوط به فلپ | تکنیک بدون فلپ، آن را برای ورزشکاران مناسب می‌کند و بهبودی کمی سریع‌تر از روش‌های LASEK یا PRK دارد. |
| معایب | برای برخی افراد توصیه نمی‌شود، مانند کسانی که قرنیه‌های نازک دارند (LASEK و PRK گزینه‌های بهتری برای این افراد هستند). | بهبود بینایی پس از عمل به تدریج آغاز می‌شود، بهبودی اپیتلیوم ممکن است در ۴ روز اول ناراحت‌کننده باشد، خطر بروز تاری قرنیه وجود دارد. | بهبود بینایی پس از عمل به تدریج آغاز می‌شود، بهبودی اپیتلیوم ممکن است در ۴ روز اول ناراحت‌کننده باشد، خطر بروز تاری قرنیه وجود دارد. | غیرقابل بازگشت است، نمی‌توان برای درمان دوربینی و آستیگماتیسم شدید استفاده کرد، در صورت عدم دقت در نتایج نیاز به PRK دارد. |
با آگاهی از تفاوت‌های جراحی‌های چشمی، بهترین گزینه برای خود را انتخاب کنید
امیدواریم این اطلاعات به شما کمک کرده باشد تا تفاوت‌های عمل لیزیک، لازک و PRK و SMILE را بهتر بشناسید. هر کدام از این روش‌ها شباهت‌هایی دارند، اما انتخاب بهترین گزینه بستگی به عوامل مختلفی مانند وضعیت چشمان شما و سبک زندگی‌تان دارد.
در آرمانی ویژن، شما این امکان را دارید که از مشاوره آنلاین با اپتومتریست‌های مجرب بهره‌مند شوید. ما قادر خواهیم بود چشمان شما را به دقت ارزیابی کرده و پیشنهادات شخصی‌سازی شده‌ای برای انتخاب بهترین روش درمانی برای شما ارائه دهیم. زیرا هیچ دو نفر و هیچ دو چشمی مشابه یکدیگر نیستند، متخصصان ما با بررسی دقیق داده‌های چشمان شما، شما را در انتخاب مناسب‌ترین روش درمانی راهنمایی خواهند کرد.
شایان ذکر است که خدمات چشم‌پزشکی تنها به صورت حضوری ارائه می‌شود، اما مشاوره آنلاین برای ارزیابی و راهنمایی‌های اولیه به شما فراهم است. علاوه بر این، شما می‌توانید تمامی مراحل انتخاب عینک طبی خود را به صورت آنلاین انجام دهید. نسخه‌های درمانی خود را جهت تعیین شماره لنز به صورت آنلاین ارسال کرده و با استفاده از ابزار تست آنلاین عینک، فریم مورد نظر خود را انتخاب نمایید. در نهایت، عینک طبی شما در اسرع وقت به آدرس مورد نظر شما ارسال خواهد شد.
