استفاده از لنزهای اصلاحی ممکن است در عمل لیزیک چشم حذف شود. اما این عمل برای همه مناسب نیست. چگونه می توان تشخیص داد که آیا کاندیدای خوبی برای عمل لیزیک هستید یا خیر و هنگام ارزیابی تصمیم خود چه مواردی را در نظر بگیرید؟
به طور کلی، اکثر افرادی که عمل جراحی کراتومیلئوزیس درجا با لیزر (لیزیک) را انجام میدهند، بینایی ۲۰/۲۰ یا بهتر را به دست میآورند که برای اکثر فعالیتها خوب عمل میکند. با افزایش سن، بیشتر افراد در نهایت به عینک برای رانندگی در شب یا مطالعه نیاز دارند.
عمل لیزیک سابقه خوبی دارد. عوارض این عمل نادرند و بیشتر افراد از نتایج آن راضی هستند. برخی از عوارض جانبی، به ویژه خشکی چشم و مشکلات بینایی موقت (مانند خیرگی) نسبتاً رایج هستند. اینها معمولاً پس از چند هفته یا چند ماه از بین میروند، اگرچه برخی افراد آن را یک مشکل طولانی مدت میدانند.
نتایج جراحی لیزری لازیک وابسته به خطاهای شکست نوری (مانند نزدیک بینی یا دور بینی) شما و عوامل دیگری است که ممکن است در فرآیند جراحی و بهبود بینایی تأثیرگذار باشند. افرادی که مشکل نزدیک بینی خفیف دارند، در جراحی اصلاح انکساری بیشترین موفقیت را دارند؛ اما افرادی که به همراه نزدیک بینی یا دوربینی، آستیگماتیسم (یک نوع اختلال بینایی) دارند، نتایج جراحی را کمتر میتوان پیشبینی کرد، به این معنا که نتایج آنها ممکن است متفاوت باشد و پیچیدگی بیشتری داشته باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مواردی که باید در نظر بگیرید تا تصمیم بگیرید که آیا این جراحی برای شما مناسب است، ادامه مطلب را بخوانید.
مطالعه بیشتر: بررسی تفاوت های اپتومتریست با چشم پزشک | به کدام متخصص چشم نیاز دارید؟!
مشکلات بینایی انکساری چیست و چرا ایجاد می شود؟
وقتی به جسمی نگاه می کنیم، نور وارد چشم ما می شود و از چیزی به نام قرنیه عبور می کند. قرنیه حاوی عدسی طبیعی چشم است که وظیفه شکست نور را بر عهده دارد تا به درستی به شبکیه پشت چشم برخورد کند. شبکیه مسئول تمرکز نور و ارسال پیام به مغز است تا به ما کمک کند آنچه را که می بینیم تفسیر کنیم. با این حال، هنگامی که نور به اشتباه شکست میخورد، به درستی روی شبکیه متمرکز نمیشود و در نتیجه دید تار میشود.
مشکلات انکساری عبارتند از:
- نزدیک بینی ناشی از پرشیب شدن قرنیه است.
- دوربینی ناشی از قرنیه بیش از حد صاف است.
- آستیگماتیسم، ناشی از قرنیه هندوانه بیضی شکل است.
- پیرچشمی، تغییرات مرتبط با افزایش سن در ساختار عدسی طبیعی که باعث بروز عیوب انکساری می شود.
عمل لیزیک چشم شامل چه مواردی است؟
تنوع گستردهای از عملیات جراحی انکساری با استفاده از لیزر وجود دارد، اما عمل لیزیک به عنوان معروفترین و پرکاربردترین آنها شناخته و انجام میشود. در این مقاله از اصطلاح “لیزیک” برای اشاره به انواع جراحی های لیزر چشم استفاده کرده ایم.
قبل از عمل لیزیک، جراح چشم شما اندازه گیری های دقیقی از چشم شما انجام می دهد و سلامت کلی چشم را بررسی می کند. پس از دراز کشیدن بر روی میز عمل، قطرات بیحسی برای چشم تجویز میشود. سپس جراح شما از نوع خاصی از لیزر برای ساختاردهی شکل منحنی قرنیه شما استفاده میکند. هر بار که پالس لیزر فرستاده میشود، کمی از بافت قرنیه از بین میرود. این کار به جراح چشم شما اجازه می دهد انحنای قرنیه شما را صاف کند یا شیب آن را بیشتر کند.
در عمل لیزیک، جراح یک فلپ در قرنیه ایجاد میکند و سپس آن را قبل از اعمال تغییرات در شکل قرنیه، بالا میآورد. انواع دیگری از جراحی انکساری لیزری وجود دارد که ممکن است از فلپ استفاده نشود. هر تکنیک مزایا و معایبی دارد.
ممکن است جراحان چشم در انواع خاصی از روشهای لیزر چشم تخصص داشته باشند، اما تفاوتهای آنها عموماً جزئی است و هیچکدام به وضوح بهتر از دیگری نیستند. برخی جراحان احساس میکنند ایجاد فلپ در لیزیک در مقایسه با روشهایی که شامل فلپ نمیشود، کمی خطر بیشتری دارد. بسته به شرایط و ترجیحات خود، ممکن است موارد زیر را در نظر بگیرید:
کراتومیلوسیس درجا با کمک لیزر (LASIK): در این روش، ابتدا یک فلپ (پارچهای از قرنیه) با ضخامت جزئی ایجاد میشود. سپس با استفاده از لیزر اگزایمر، شکل قرنیه تغییر میکند تا بینایی تصحیح شود. در نهایت، فلپ به موقعیت اولیه خود باز میگردد تا قرنیه به شکل جدید خود برگردد. ناراحتی بعد از جراحی حداقل است و بهبود بینایی معمولاً در ۱ تا ۲ روز انجام می شود.
- کراتکتومی فوتورفراکتیو (PRK): با PRK، به جای تشکیل فلپ، سطح بالایی که اپیتلیوم نامیده می شود، برداشته می شود. این ساییدگی قرنیه ۳ تا ۴ روز طول می کشد تا بهبود یابد و در کوتاه مدت باعث درد خفیف تا متوسط و تاری دید می شود. ریکاوری بینایی در PRK بیشتر از عمل لیزیک طول می کشد. PRK ممکن است برای کسانی که قرنیه نازک دارند روش بهتری باشد.
- استخراج عدسی با برش کوچک (SMILE): این نوع جدیدتر جراحی انکساری قرنیه را با استفاده از لیزر برای ساختن یک بافت عدسی شکل به نام عدسی در زیر سطح قرنیه شکل می دهد. هنگامی که عدسی ایجاد شد، از طریق یک برش کوچک برداشته می شود، بنابراین شکل قرنیه تغییر می کند.
- لنزهای داخل چشمی: برای بهبود بینایی، میتوان با انجام جراحی لنزهای اصلاحی را در داخل چشم قرار داد. این لنزهای داخل چشمی معمولاً به عنوان بخشی از جراحی آب مروارید (که در آن لنز طبیعی قدیمی و کدر برداشته میشود) استفاده میشوند. همچنین، لنزهای داخل چشمی ممکن است برای افراد مسن به عنوان جایگزینی برای عمل لیزیک مورد استفاده قرار گیرند که در آینده ممکن است به جراحی آب مروارید نیاز داشته باشند.
- لنزهای کلامر داخل چشمی (ICL): این یک عدسی داخل چشمی نرم پلیمری و کلاژنی است که در پشت عنبیه شما اما در جلوی لنز شما قرار می گیرد. این مزیت درمان سطوح بالاتر آستیگماتیسم و نزدیک بینی را دارد. با این حال، جنبه های منفی دیگری نیز دارد، مانند آب مروارید اولیه و گلوکوم.
- بیوپتیک: بیوپتیک ترکیبی از یک یا چند تکنیک مانند لنزهای داخل چشمی و لیزیک است که برای درمان نزدیکبینی یا دوربینی به کار میرود.
مطالعه بیشتر: بیماری های چشمی شایع در کودکان که هر والدینی باید بداند !
آیا چشمان شما سالم هستند؟
به طور کلی، برای افرادی که درجه متوسطی از عیوب انکساری دارند و بدون مشکل بینایی غیرعادی، جراحی لیزر چشم توصیه میشود. جراح چشم پرسشهای جزئی درباره سلامت چشم شما خواهد کرد.
جراح همچنین چشمان شما را ارزیابی می کند تا مطمئن شود شرایطی ندارید که ممکن است منجر به عوارض یا نتایج بد جراحی شود. این شامل:
- قوز قرنیه. یک بیماری چشمی که منجر به بدتر شدن مداوم بینایی و نازک شدن قرنیه می شود. اگر قوز قرنیه در خانوادهتان وجود دارد، حتی اگر خودتان آن را نداشته باشید، باید بسیار محتاطانه به جراحی چشم فکر کنید.
- اگر التهابی مانند کراتیت یا یووئیت، یا عفونتی مانند هرپس سیمپلکس در گذشته تجربه کردهاید.
- اگر صدماتی به چشم داشتهاید یا اختلالاتی در پلکها.
- خشکی چشم. باید دانست که در صورت خشکی چشم، جراحی لیزیک ممکن است وضعیت را بدتر کند.
- در صورت داشتن مردمک بزرگ، به خصوص در نور کم، لیزیک ممکن است مناسب نباشد.
- گلوکوم. عمل لیزیک ممکن است فشار چشم را افزایش دهد و در نتیجه میتواند آب سیاه را بدتر کند.
- در صورت داشتن آب مروارید.
اگر همچنان در مورد جراحی لیزیک شک دارید، به دلایل زیر ممکن است تصمیم خود را بازنگری کنید:
- در صورت داشتن نزدیکبینی شدید یا عیوب انکساری بالا، ممکن است مزایای جراحی لیزیک خطرات را توجیه نکند.
- اگر دید نسبتاً خوبی دارید و فقط در برخی اوقات نیاز به عینک دارید، ممکن است بهبود جراحی ارزش خطرات را نداشته باشد.
- در صورت داشتن تغییرات چشمی مرتبط با افزایش سن که بر توانایی تمرکز نزدیک تأثیر میگذارد.
- اگر فعالیتهای ورزشی تماسی انجام میدهید و ممکن است چشمانتان ضربه ببینند، مانند ورزشهای رزمی یا بوکس، جراحی لیزیک ممکن است انتخاب مناسبی برای شما نباشد.
آیا بینایی شما ثابت است؟
اگر شما مشکل نزدیکبینی دارید، بینایی شما ممکن است در دورههای مختلف زمانی، مانند دوران نوجوانی یا حتی بعد از آن، تغییر کند. این تغییرات ممکن است نیاز به تغییرات دورهای در نوع و تنظیمات عینک یا لنزهای تماسی شما را به همراه داشته باشد. بنابراین، پیشنهاد میشود که افراد قبل از تصمیم به انجام جراحی لیزیک چشم، حداقل ۱۸ سال سن داشته باشند.
برخی از شرایط و مصرف برخی داروها مانند داروهایی که در دوران بارداری مصرف میشوند، داروهایی که در دوران شیردهی استفاده میشوند، یا داروهای استروئیدی ممکن است باعث تغییرات موقتی در بینایی شما شوند. بنابراین، توصیه میشود که قبل از تصمیم به انجام عمل لیزیک چشم، صبر کنید تا بینایی شما بهطور کامل تثبیت شود و تغییرات ناشی از این شرایط و داروها کاملاً مشخص شود.
مطالعه بیشتر: راهنمای جامع تاثیر اشعه uv بر چشم و اهمیت حفاظت در برابر آن
چه عوارضی ممکن است پس از انجام جراحی لیزیک چشم رخ دهد؟
عوارضی که منجر به از دست دادن بینایی میشود، اغلب به ندرت رخ میدهند. با این حال، برخی از عوارض جانبی، از جمله خشکی چشم و تغییرات موقت بینایی، به نسبت رایج هستند. اما این مشکلات معمولاً پس از چند هفته یا چند ماه برطرف میشوند و برخی از افراد تعداد کمی از آنها را یک مشکل طولانیمدت میپندارند.
- خشکی چشم پس از عمل لیزیک معمولی است. جراحی لیزیک باعث کاهش موقت تولید اشک میشود، بنابراین در شش ماه اول یا بیشتر پس از عمل، ممکن است چشمان شما احساس خشکی غیرمعمولی کنند. حتی پس از بهبودی، علائم خشکی چشم ممکن است ادامه یابد، بنابراین پزشک ممکن است توصیه به استفاده از قطره چشم در این مدت داشته باشد. در صورت تجربه خشکی چشم شدید، پزشک ممکن است مراحل مدیریتی بیشتری را توصیه کند.
- تابش خیرهکننده، هاله و دید دوگانه از عوارض معمول بعد از جراحی است. پس از عمل، ممکن است در شب مشکلاتی در بینایی تجربه کنید و به تابش خیرهکننده، هالههای اطراف نورهای روشن یا دید دوگانه توجه کنید. این عارضه معمولاً در چند روز تا چند هفته بهبود مییابد، اما ممکن است به یک مشکل طولانیمدت تبدیل شود.
- اصلاحات نادرست اگر لیزر بافت بسیار کمی را از چشم شما جدا کند، احتمالاً نتایج دید واضحتری که انتظار داشتید را دریافت نخواهید کردید. اصلاحات کمتر برای افرادی که دارای بینایی نزدیک هستند، رایجتر هستند. ممکن است نیاز به جراحی انکساری دیگری به نام بهبود داشته باشید تا بافت بیشتری را در طول یک سال بردارید.
- اگر اصلاحات بیش از حد انجام شود، لیزر ممکن است بافت بیش از حدی از چشم شما را از بین ببرد.
- آستیگماتیسم ممکن است به دنبال برداشتن ناهموار بافت ایجاد شود، که ممکن است نیاز به جراحی اضافی، عینک یا لنزهای تماسی داشته باشد.
- اکتاتیک قرنیه. اکتاتیک قرنیه، وضعیتی که در آن قرنیه بیش از حد نازک و ضعیف است، یکی از عوارض جدیتر است. بافت ضعیف قرنیه نمی تواند شکل خود را حفظ کند، که می تواند منجر به برآمدگی قرنیه و بدتر شدن بینایی شود.
- مشکلات فلپ. برداشتن فلپ از جلوی چشم در حین جراحی می تواند عوارضی ایجاد کند که می تواند بر نتیجه نهایی شما تأثیر بگذارد. عوارض عبارتند از:
التهاب. - بیرونی ترین لایه بافت قرنیه به نام اپیتلیوم ممکن است در طول فرآیند بهبودی به طور غیر طبیعی در زیر فلپ رشد کند.
- فلپ استحکام طبیعی خود را حفظ نمی کند و شانس بسیار نادری برای بلند شدن با ضربه دارد.
- عفونت. در تمام انواع جراحی انکساری این احتمال وجود دارد که چشم شما عفونی شود که می تواند علیرغم درمان مناسب منجر به نتایج ضعیف بینایی شود.
به ندرت اتفاق میافتد که از دست دادن یا تغییر بینایی به علت عوارض جراحی رخ دهد. همچنین، برخی افراد ممکن است قبل از جراحی به وضوحی که قبلاً داشتهاند، دست پیدا نکنند.
مزایای انتخاب عمل لیزیک
۱- بهبود بینایی
بارزترین مزیت انتخاب جراحیهای اصلاح بینایی با لیزر مانند لیزیک، بهبود بینایی است که جای تعجبی در این مورد وجود ندارد. در حالی که هیچ تضمینی وجود ندارد که بعد از عمل بینایی کاملی داشته باشید، حدود ۹۶٪ از بیمارانی که عمل لیزیک را انتخاب می کنند، بینایی ۲۰/۲۰ را به دست می آورند. کسانی که هنوز متوجه نمی شوند که بینایی آنها به طور چشمگیری بهبود یافته است و اتکای آنها به عینک یا لنزهای تماسی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
۲- ایمنی
اگرچه هیچ روشی کاملاً بدون خطر نیست، اصلاح بینایی با لیزر اکنون ایمن تر از همیشه است. با این وجود، تکنیک فلپ فرصت هایی را برای چند عارضه ایجاد می کند، و این موارد در بخش بعدی پوشش داده خواهد شد.
۳- بهبودی سریع
یکی از سوالات ابتدایی که اغلب مطرح میشود این است که پس از عمل لیزیک به چه میزان بهبودی انتظار دارید؟ معمولاً زمان بهبودی پس از عمل لیزیک در حدود ۲۴ تا ۳۶ ساعت است، مگر اینکه عوارضی ناشی از قرارگیری فلپ وجود داشته باشد.
مطالعه بیشتر: آموزش و نکات مراقبت از چشم + [۱۰ راهکار مهم]
سوالات متداول
در این بخش قصد داریم تعدادی از سوالاتی که عموما ذهن مراجعه کننده گان ما در خصوص عمل لیزیک را درگیر می کند را با کمک و مشورت اپتومتریست های مجرب آرمانی ویژن پاسخ دهیم؛
۱- چند هفته قبل از عمل نباید از لنزهای تماسی استفاده کرد؟
قبل از جراحی باید حداقل چند هفته استفاده از لنزهای تماسی را کاملاً متوقف کرده و از عینک استفاده کنید. لنزهای تماسی میتوانند قرنیه شما را مخدوش کنند، که این ممکن است منجر به اندازهگیریهای نادرست و نتایج نامطلوبی در جراحی داشته باشد. پزشک شما دستورالعملهای خاصی را بر اساس وضعیت شما و مدت زمان استفاده از لنزها ارائه میدهد.
۲- چه انتظاراتی از عمل لیزیک دارید؟
بیشتر افرادی که جراحی لیزیک را تجربه میکنند، اغلب برای سالها یا حتی دههها دارای بینایی خوب تا عالی خواهند بود. این به شما اجازه میدهد که ورزش کنید، شنا کنید و حتی بدون نگرانی از عینک یا لنزهای تماسی، اولین چیزی که صبحها مشاهده میکنید، ساعت باشد. با این حال، با پیر شدن یا در شرایط نور کم، احتمالاً هنوز نیاز به استفاده از عینک خواهید داشت.
اکثر افراد پس از انجام عمل لیزیک اغلب رضایت بالایی را تجربه میکنند، اما نتایج بلندمدت غالباً در دسترس نیستند یا به خوبی مورد بررسی قرار نمیگیرند. بخشی از دلیل این وضعیت این است که افراد پس از جراحی به طور کلی راضی هستند و احساس نیاز به مراجعه دوباره به پزشک نمیکنند، بنابراین اطلاعات کافی جمعآوری نمیشود. همچنین، عمل لیزیک به مرور زمان بهبود یافته است و تکنیکها و تکنولوژیها به طور مداوم در حال تغییر هستند، که این موضوع باعث میشود استخراج نتایج قطعی از دادههای گزارش شده مشکل باشد.
به یاد داشته باشید که حتی در صورت انجام پیگیری بعد از عمل و گزارش دادن، بینایی در شرایط بهینهی آزمایش اندازهگیری میشود. دید شما در نور کم، مانند هنگام غروب یا در محیطهای مهآلود، ممکن است به خوبی که گزارشهای منتشر شده نشان میدهند، نباشد.
با گذر زمان، انکسار شما ممکن است به آرامی با پیری بدتر شود و بینایی شما ممکن است به خوبی که فوراً پس از عمل داشتید نباشد. این پدیده به نام رگرسیون شناخته میشود. به نظر مشکل بزرگی نمیآید، اما میزان دقیق تغییری که ممکن است رخ دهد گاهی غیرقابل پیشبینی است.
تصمیم نهایی
هیچ پاسخ صحیحی وجود ندارد زمانی که به عمل لیزیک چشم اشاره میشود. به دقت عواملی که در این مقاله ذکر شده را مورد بررسی قرار دهید، ترجیحات و میزان تحمل ریسک خود را ارزیابی کنید و اطمینان حاصل کنید که انتظاراتتان واقعبینانه است. با جراح چشمی که به او اعتماد دارید صحبت کنید و به سوالاتتان پاسخ دهید. در پایان، اگر احساس کردید مطمئن هستید، اقدام کنید، اما اگر این احساس را نداشتید، به هیچ تصمیمی عجله نکنید.