کوررنگی یا کم‌بینی رنگی چیست و چه انواعی دارد ؟

کوررنگی که به آن کم‌بینی رنگی نیز گفته می‌شود، یک اختلال چشمی است که باعث می‌شود چشم‌ها به درستی رنگ‌ها را نبینند. کوررنگی ممکن است به دلیل مشکل عملکرد میله ها و مخروط های چشم و همچنین به ارث بردن آن از والدین شما ایجاد شود. علل دیگر می تواند شامل استفاده از برخی داروها، شرایط پزشکی و آسیب های سر و چشم باشد.

کوررنگی انواع مختلفی دارد از جمله کوررنگی کامل، کوررنگی آبی-زرد و کوررنگی قرمز-سبز که شایع ترین نوع کمبود رنگ است. چهار نوع مختلف کوررنگی قرمز-سبز عبارتند از: دوترانومالی، پروتانومالی، پروتانوپیا و دوترانوپیا. کمبود رنگ آبی-زرد کمتر شایع است و دو نوع دارد که شامل تریتانومالی و تریتانوپی می شود.

راهنمای جامع انواع کوررنگی عبارتند از: تک رنگی (کوری رنگی کامل)، کوررنگی آبی-زرد و کوررنگی قرمز-سبز. لیست انواع کوررنگی و تعاریف آن ها در زیر آمده است.

• تک رنگی (کوری رنگی کامل): تک رنگی که به عنوان کور رنگی کامل نیز شناخته می شود زمانی رخ می دهد که شما اصلاً هیچ رنگی را نمی بینید.
• کوررنگی آبی-زرد: کوررنگی آبی-زرد می تواند شامل تریتانوپیا باشد. یکی از دو نوع که باعث می شود چشم ها بین آبی، سبز، قرمز، صورتی، بنفش و زرد تمایز قائل شوند. تریتانومالی، نوع دوم، مانع از تمایز چشم بین آبی و سبز و زرد و قرمز می شود.
• کوررنگی قرمز-سبز: کوررنگی قرمز-سبز چهار نوع دارد که شامل پروتانومالی، دوترانومالی، پروتانوپیا و دوترانوپیا است.

مطالعه بیشتر: چگونه رنگ چشم می تواند شخصیت شما را آشکار کند؟

کوررنگی چیست؟

کوررنگی یک بیماری چشمی است که چشم را از دیدن درست رنگ ها باز می دارد. انواع کوررنگی شامل کور رنگی کامل (تک رنگ)، کوررنگی آبی-زرد و کوررنگی قرمز-سبز می شود. کوررنگی ممکن است در نتیجه ژنتیک ایجاد شود، زیرا معمولاً می تواند در بدو تولد یا به دلایل دیگر مانند استفاده از برخی داروها، شرایط پزشکی و آسیب های سر و چشم رخ دهد.

دو نوع گیرنده نوری که بینایی رنگی و دید شب را ممکن می‌سازند، سلول‌های استوانه‌ای و مخروطی نام دارند که با تبدیل نور به سیگنال‌هایی که به مغز فرستاده می‌شوند، عمل می‌کنند. سلول‌های مخروطی (L، M و S) به ما کمک می‌کنند تا رنگ‌های قرمز، سبز و آبی را تشخیص دهیم.

انواع کوررنگی

۱- تک رنگی (کوری رنگی کامل)

تک رنگی به کوررنگی کامل معروف است و چشم را از درک همه رنگ ها باز می دارد. با توجه به عدم وجود گیرنده های نوری مخروطی، افراد مبتلا به این نوع کمبود رنگ ممکن است تنها قادر به دیدن رنگ های خاکستری باشند. طبق مجله Nature، افراد مبتلا به تک رنگ ممکن است مستعد سایر مشکلات بینایی مانند نیستاگموس و بینایی کم نیز باشند. کوررنگی کامل نادرترین و شدیدترین نوع کوررنگی محسوب می شود و قابل درمان نیست. به طور کلی به دلیل نقص های ژنتیکی ایجاد می شود و می تواند در دوران نوزادی ظاهر شود.

۲-کوررنگی آبی-زرد (Tritanopia، Tritanomaly)

انواع مختلف تری‌کروماسی غیرطبیعی که به نام کوررنگی آبی-زرد نیز شناخته می‌شود شامل تریتانوریا و تریتانومالی هستند. انواع تری‌کروماسی غیرطبیعی و تعاریف آن‌ها در زیر آورده شده است.

• تریتانوپیا: تریتانوپی نوعی کوررنگی آبی-زرد است که توانایی چشم‌ها را در تشخیص تفاوت بین آبی، سبز، قرمز، صورتی، بنفش و زرد مختل می‌کند.
• تریتانومالی: تریتانومالی نوع دیگری از کوررنگی آبی-زرد است که برای چشم‌ها تشخیص تفاوت بین آبی و سبز و زرد و قرمز را دشوار می‌کند.

تریتانوپیا

تریتانوریا به عنوان نوع نادری از انواع کوررنگی آبی-زرد توصیف می‌شود که تشخیص تفاوت بین رنگ‌های آبی و سبز، بنفش و قرمز، و زرد و صورتی را دشوار می‌کند. طبق گفته کلینیک کلیولند، تریتانوپیا می تواند در نتیجه عدم وجود مخروط S در چشم رخ دهد. مخروط‌های S به همراه سایر مخروط‌ها، در قسمت پشت چشم قرار دارند و به عنوان مخروط‌های حساس به رنگ آبی شناخته می‌شوند که همچنین به آن‌ها مخروط‌های کوتاه‌موج نیز گفته می‌شود. بنابراین، فقدان سلول‌های مخروطی S می‌تواند توانایی چشم در تشخیص رنگ‌هایی مانند سبز، قرمز، صورتی، زرد و بنفش را تحت تاثیر قرار دهد، زیرا به گفته هلث‌لاین، این رنگ‌ها ویژگی‌هایی از آبی یا زرد دارند.

در حالی که این نوع بیماری از انواع کوررنگی قابل درمان نیست، اما روش‌هایی وجود دارد که می‌تواند به افراد مبتلا کمک کند. این روش‌ها شامل:

• برچسب‌گذاری لباس‌ها: با برچسب‌گذاری روی لباس‌ها می‌توانید رنگ‌ها را مشخص کنید تا تشخیص آن‌ها برای فرد راحت‌تر شود.
• استفاده از نور روشن‌تر: روشنایی قوی و نزدیک به نور طبیعی روز در خانه می‌تواند کمک کند، زیرا بینایی رنگی در نور کم یا تاریکی خوب عمل نمی‌کند.

این اقدامات می‌توانند به افراد کمک کنند تا بهتر با شرایط خود سازگار شوند و مشکلات ناشی از عدم تشخیص رنگ‌ها را کاهش دهند.

تریتانومالی

تریتانومالی نوع دیگری از کوررنگی آبی-زرد است که زمانی رخ می دهد که مخروط های S چشم وجود داشته باشند اما به درستی کار نکنند. تریتانومالی ممکن است باعث عدم توانایی در تشخیص قرمز و زرد و بین آبی و سبز شود. اختلال تریتانومالی با تریتانوپی متفاوت است، زیرا در تریتانومالی ممکن است رنگ‌های قرمز و زرد و همچنین آبی و سبز شبیه به هم دیده شوند، در حالی که در تریتانوپی فرد توانایی تشخیص رنگ‌هایی که شامل ویژگی‌های آبی یا زرد هستند را ندارد. مانند تریتانوپیا، افراد مبتلا به تریتانومالی ممکن است رنگ‌های قرمز و سبز را ببینند.

تریتانوپسی قابل درمان نیست، اما با استفاده از روش‌هایی مانند برچسب‌گذاری اشیاء مهم و لباس‌ها با رنگ آن‌ها، روشنایی مناسب در خانه و داشتن لیستی از رنگ‌هایی که باید به خاطر سپرد، مانند علائم راهنمایی و رانندگی، می‌توان آن را مدیریت کرد. همچنین ممکن است استفاده از حواس دیگر مانند بویایی و لامسه برای کارهایی مانند خرید مواد غذایی یا آشپزی مفید باشد.

۳- کوررنگی قرمز-سبز (Protanomaly، ​​Deuteranomaly، ​​Protanopia و Deuteranopia)

انواع مختلف دوترانومالی که به کوررنگی قرمز-سبز نیز معروف هستند عبارتند از:

• پروتانومالی
• دوترانومالی
• پروتانوپیا
• دوترانوپیا

پروتانومالی

پروتانومالی را می توان به عنوان یکی از انواع کوررنگی قرمز-سبز تعریف کرد که می تواند نحوه دیدن رنگ های قرمز را تغییر دهد. پروتانومالی می تواند توسط مخروط های L ایجاد شود که به دلیل نوعی جهش ژنتیکی به درستی کار نمی کنند. اختلالات مخروط L می‌تواند باعث شود که رنگ‌های قرمز بیشتر به سبز متمایل شوند و تیره، ضعیف و کم‌جان به نظر برسند. مخروط های L به مخروط های حساس قرمز نیز گفته می شود که به تشخیص رنگ های قرمز کمک می کنند. در نتیجه، افراد مبتلا به پروتانومالی ممکن است رنگ‌های آبی و سبز را ببینند یا همچنان قرمز را ببینند، اما نه به آن شدت.

دوترانومالی

دوترانومالی یا همان کوررنگی قرمز به دلیل مشکلات عملکردی در سلول‌های مخروطی M ایجاد می‌شود که می‌تواند به نقص در دید رنگ سبز منجر شود. در نتیجه، بر اساس All About Vision، افراد مبتلا به دوترانومالی ممکن است رنگ سبز را با شدت کمتری ببینند. پیامد احتمالی دیگر این است که طبق گفته انستیتو ملی چشم، دوترانومالی ممکن است باعث شود رنگ سبز بیشتر به رنگ قرمز دیده شود. بر اساس گفته انستیتو ملی چشم، دوترانومالی شایع‌ترین نوع کوررنگی است و به عنوان یک نوع خفیف طبقه‌بندی می‌شود و درمان‌پذیر نیست.

پروتانوپیا

پروتانوپیا وضعیتی است که در آن چشم‌ها به دلیل فقدان سلول‌های مخروطی L، قادر به درک نور قرمز نیستند. پروتانوپی ممکن است به دلیل عدم وجود سلول‌های مخروطی L ایجاد شود، زیرا این سلول‌ها به چشم‌ها امکان دیدن رنگ قرمز را می‌دهند. بنابراین، افراد مبتلا به این نوع کوررنگی ممکن است فقط قادر به دیدن رنگ‌های آبی و طلایی باشند. افراد مبتلا به این عارضه رنگ قرمز را با سیاه اشتباه بگیرند. پروتانوپیا با پروتانومالی متفاوت است زیرا اولی باعث ناتوانی در دیدن رنگ قرمز می‌شود، در حالی که دومی بر نحوه دیدن رنگ قرمز توسط افراد تأثیر می‌گذارد.

مطالعه بیشتر: آشنایی با عوارض و خطرات عمل زیبایی تغییر رنگ چشم

دوترانوپیا

دوترانوپیا توانایی چشم را در دیدن رنگ سبز، به دلیل نبود سلول‌های مخروطی M، مختل می‌کند. به گفته کلینیک کلیولند، افراد مبتلا به دوتروپانوپی ممکن است تنها قادر به دیدن رنگ‌های آبی و طلایی باشند. سلول‌های مخروطی M به چشم‌ها امکان دیدن رنگ سبز را می‌دهند، بنابراین افراد ممکن است رنگ‌های قرمز را با سبز اشتباه بگیرند. اثر دیگر ممکن است اشتباه گرفتن رنگ‌های زرد با سبز روشن‌تر باشد، طبق گفته کلینیک کلیولند. مانند سایر انواع کوررنگی، کوررنگی دوتروپانوپی قابل درمان نیست.

سوالات متداول

۱- آیا عینک کور رنگی کار می کند؟

بله و خیر، عینک های کوررنگ ممکن است برای هر فردی که دچار کوررنگی است کارایی نداشته باشد. اثربخشی عینک‌های کوررنگ به شدت وضعیت آن‌ها و اینکه ناشی از نقص در گیرنده‌های نوری آن‌ها باشد یا عدم وجود گیرنده‌های نوری آن‌ها بستگی دارد. طبق آکادمی چشم پزشکی آمریکا، عینک های کوررنگ با مواد خاصی ساخته می شوند تا یا فیلتر شوند یا طول موج های خاصی از نور را جذب کنند. برای کسانی که دچار کوررنگی ناشی از مشکلات گیرنده نور هستند، این عینک ممکن است بتواند چیزی را که هنگام استفاده از آن می بیند تغییر دهد، با این حال، این می تواند برای هر فردی یک مورد متفاوت باشد.

اگر علاقه مند بودید تا در مورد عینک کور رنگی بیشتر اطلاعات بدست آورید می توانید مقاله دیگر ما را با عنوان همه آنچه که باید در مورد تاثیر عینک کوررنگی باید بدانید، را مطالعه کنید.

۲- تفاوت بین کوررنگی و بیماری های قرنیه چیست؟

تفاوت بین کوررنگی و بیماری های قرنیه این است که چگونه روی چشم تأثیر می گذارد و چگونه ایجاد می شود. کوررنگی یک بیماری چشمی است که مانع از توانایی شما در دیدن رنگ های خاص یا تمایز بین رنگ های خاص می شود و به طور معمول ارثی است. بیماری های قرنیه به گروهی از بیماری های چشمی اطلاق می شود که قرنیه را درگیر می کند و می تواند شامل عفونت چشم، جراحات، التهاب و خشکی چشم باشد. بیماری های قرنیه می تواند در نتیجه چندین عامل ایجاد شود، با این حال، شایع ترین علل ممکن است از عفونت های ویروسی یا باکتریایی باشد.

۳- چه نوع چشم پزشک کوررنگی را تشخیص می دهد؟

یک اپتومتریست یا چشم پزشک می تواند کوررنگی را تشخیص دهد. به گفته Health Direct، یک اپتومتریست قادر است با استفاده از تست‌های مختلف بینایی رنگ، کوری رنگ را بررسی کند. البته اپتومتریست پزشک چشم نیست، اما صلاحیت لازم برای تشخیص طیف وسیعی از بیماری‌های چشم مانند کوررنگی را دارد.