ما اغلب توانایی خود در دیدن و لذت بردن از رنگهای مختلف در طبیعت را بدیهی میپنداریم. آمارها نشان میدهد که از هر ۱۲ مرد، یک نفر و از هر ۲۰۰ زن، یک نفر به دلیل بیماریای به نام کوررنگی نمیتوانند به طور کامل رنگها را تشخیص دهند. این بیماری تقریباً ۳۰۰ میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد.
کوررنگی ارثی که به کمبود دید رنگ نیز معروف است، امروزه درمانی ندارد. اما برای برخی از افراد مبتلا به کوررنگی قرمز-سبز خفیف، عینک اصلاحکننده رنگ یا عینک کوررنگی با فرمول خاص ممکن است کنتراست بین برخی رنگها را بهبود بخشد. نتایج بسته به نوع و شدت کمبود دید رنگ فرد متفاوت است.
عینکهای جدیدی تبلیغ میشوند که بهبود در دید رنگها را برای افرادی که از شکلهای رایج کوررنگی قرمز-سبز رنج میبرند، فراهم میکنند. شاید حتی ویدیوهایی از افرادی که برای اولین بار این عینک را امتحان میکنند، دیده باشید. اما عینک کوررنگی یا enchroma چقدر واقعاً موثر هستند؟
کوررنگی چیست؟
کوررنگی وضعیتی است که در آن برخی از گیرنده های حسگر رنگ (مثلاً مخروط های شبکیه) در چشم شما به درستی عمل نمی کنند یا وجود ندارند و منجر به ناتوانی در دیدن یا تمایز بین رنگ های خاص می شود.
درجه کوررنگی میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. ناتوانی کامل در دیدن هر رنگی به جز سفید، سیاه و خاکستری آکروماتوپسی نامیده میشود. اما این حالت نادر است. در بیشتر موارد، شما هنوز هم میتوانید رنگها را ببینید، اما این رنگها کمرنگ یا بیروح به نظر میرسند.
شما میتوانید کوررنگی را از والدین خود به ارث ببرید. این نوع کوررنگی در مردان شایعتر است. زنان معمولا ناقل این عارضه هستند، یعنی خودشان علائمی را تجربه نمیکنند، اما میتوانند کوررنگی را به فرزندانشان منتقل کنند.
همچنین ممکن است به دلیل آسیب به عصب بینایی شما رخ دهد. کوررنگی با شرایط خاصی مانند گلوکوم، مولتیپل اسکلروزیس و رتینوپاتی دیابتی که شامل آسیب عصب بینایی است، مرتبط است. برخی از داروها یا مواد شیمیایی سمی نیز می توانند منجر به کوررنگی به عنوان یک عارضه جانبی شوند.
مطالعه بیشتر: بررسی نشانه های ضعیف شدن چشم و راهکارهای هر کدام
انواع کوررنگی چیست؟
بینایی رنگی در انسان مستلزم وجود و عملکرد مناسب رنگدانه های قرمز، آبی و سبز در چشم است. سه نوع اصلی کوررنگی عبارتند از:
- کوررنگی قرمز-سبز
- کوررنگی آبی-زرد
- کور رنگی کامل (آکروماتوپسی)
۱- کوررنگی قرمز-سبز
زمانی اتفاق میافتد که نمیتوانید قرمز و سبز را تشخیص دهید. به چهار نوع زیر دسته بندی می شود:
- پروتانوپی (Protanopia): در این حالت فرد فاقد گیرنده های قرمز است، بنابراین قادر به دیدن رنگ قرمز نخواهد بود.
- دوترانوپی (Deuteranopia): در این حالت فرد فاقد گیرنده های سبز است، بنابراین تشخیص رنگ سبز برای او دشوار خواهد بود.
- پروتانومالی (Protanomaly): در این حالت فرد توانایی کمتری برای تشخیص نور قرمز دارد. رنگ قرمز برای فرد کم رنگ و متمایل به سبز دیده می شود.
- دوترانومالی (Deuteranomaly): این شایع ترین نوع کوررنگی قرمز-سبز است و در آن فرد توانایی کمتری برای تشخیص نور سبز دارد. در این حالت رنگ سبز برای فرد متمایل به قرمز دیده می شود.
۲- کوررنگی آبی-زرد
زمانی اتفاق می افتد که شما نمی توانید بین آبی و زرد تمایز قائل شوید. به دو نوع زیر دسته بندی می شود:
- تریتانوپی (Tritanopia): در این حالت فرد فاقد گیرنده های آبی است. فرد مبتلا نمی تواند تفاوت بین آبی و سبز، بنفش و قرمز و زرد و صورتی را تشخیص دهد.
- تریتانومالی (Tritanomaly): این نوع کوررنگی بسیار نادر است و در آن فرد توانایی کمتری برای تشخیص نور آبی دارد. فرد مبتلا نمی تواند تفاوت بین آبی و سبز و زرد و قرمز را تشخیص دهد.
عینک کوررنگی چیست؟
کوررنگی در گذشته یک بیماری غیرقابل درمان و ناتوان کننده بود. اما اکنون، لنزهای رنگی و عینک های کوررنگی در دسترس هستند تا به شما کمک کنند تا به طور موثر با کوررنگی کنار بیایید.
اگرچه این عینک نمی تواند کوررنگی را به طور دائم درمان کند، اما می تواند کمبود بینایی شما را جبران کند و منجر به بهبود کیفیت زندگی شود.
عینک های کوررنگ چگونه کار می کنند؟
در گذشته، کوررنگی یک وضعیت غیرقابل درمان و ناتوان کننده بود. اما امروزه، لنزهای رنگی و عینک های مخصوص کوررنگی برای کمک به شما برای مقابله مؤثر با کوررنگی در دسترس هستند. چشم انسان حاوی سه رنگدانه نوری قرمز، آبی و سبز در گیرنده های شبکیه است. این گیرنده ها طول موج های مختلف نور رنگی را تشخیص می دهند و سیگنال هایی را به مغز می فرستند. سپس مغز این اطلاعات را رمزگشایی می کند و بازخوردی برای شما ارسال می کند تا به شما کمک کند رنگ ها را شناسایی و تشخیص دهید. سپس یک تصویر بصری دقیق را درک می کنید.
افراد کوررنگ یا فاقد برخی از رنگدانههای شبکیه هستند و یا رنگدانههایی دارند که به درستی کار نمیکنند. عینک کوررنگی با افزایش اشباع رنگهایی که تشخیص آنها دشوار است، باعث درخشندگی بیشتر اشیاء میشوند. این رنگ های تقویتشده میتوانند تمایز بین رنگهای مختلف محیط اطراف شما را آسانتر کنند.
چه کسانی می توانند از عینک های کوررنگی استفاده کنند؟
افرادی که کمبود دید رنگی خفیف تا متوسط دارند می توانند از عینک های مخصوص کوررنگی بهره مند شوند. اما این عینک ها در صورتی که فرد کوررنگی شدید داشته باشد یا اصلا قادر به دیدن رنگ ها نباشد، کمکی نمی کنند. دلیل این امر آن است که عینک های مخصوص کوررنگی تنها باعث افزایش اشباع رنگ محیط می شوند، بنابراین برای اثرگذاری به میزان پایه ای از درک رنگ نیاز است.
عینک کوررنگی معمولا نیازی به نسخه ندارند. آنها از نظر محدود کردن میدان دید، شبیه عینکهای آفتابی عمل میکنند. تحقیقات اخیر نشان میدهد که استفادهی طولانیمدت از عینکهای کوررنگی ممکن است باعث بهبود پاسخ چشم به این لنزها شود، که در نتیجهی آن، استفاده از عینک کوررنگی مؤثرتر خواهد شد.
آیا می توانید همیشه از عینک کوررنگی استفاده کنید؟
عینک کوررنگی و توانایی آن ها در کنتراست تفاوت رنگ تنها تا زمانی موثر است که شما به طور فعال از آنها استفاده کنید. این بدان معناست که با استفاده از این عینک، کمبود دید رنگی شما به مرور زمان بهبود نمی یابد. اما در حین پوشیدن آن ها، ممکن است متوجه تفاوت در توانایی خود در تعیین تفاوت های جزئی در تنوع رنگ بسته به نوع کمبود دید رنگی و شدت آن شوید.
اگر گهگاه آنها را می پوشید و با این کار احساس خوبی دارید، اشکالی ندارد. اما اگر احساس میکنید که آن ها روی دید شما تأثیر منفی میگذارند، سردرد، سوزش چشم یا هر عارضه جانبی دیگری که باعث نگرانی در بینایی شما میشود، دارید، باید از پوشیدن آنها خودداری کنید و با یک اپتومتریست در مورد علائم خود صحبت کنید.
آکادمی چشم پزشکی آمریکا همچنین خاطرنشان می کند که نباید از عینک های کور رنگی در شب یا در حین رانندگی استفاده کنید زیرا این عینک ها میزان نوری را که با شبکیه چشم تماس پیدا می کند محدود می کند و می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در بینایی و زمان واکنش شود. در اصل، باید عینک کوررنگی را مانند عینک آفتابی رفتار کنید
آیا عینک کوررنگی گران هستند؟
عینکهای مخصوص کوررنگی میتوانند بسیار گران باشند، زیرا آنها یک فناوری به تازگی توسعهیافته هستند که به مواد پرهزینه نیاز دارند. تحقیقات در این زمینه همچنان در حال انجام است و شرکتهایی که این عینکها را میسازند و میفروشند، بیشتر پولی که برای آنها دریافت میکنند را صرف تأمین بودجه برای مطالعات بیشتر جهت بهینهسازی این فناوری میکنند.
بنابراین، آیا عینک های کوررنگ ارزشش را دارند؟ هیچ پاسخ روشنی برای این سوال وجود ندارد، زیرا عوامل زیادی وجود دارد که باید قبل از تصمیم گیری در نظر بگیرید. این عوامل شامل نوع و شدت کوررنگی شما، سن شما، فعالیت های شما، علت کوررنگی و وضعیت مالی شما می باشد. عینک های کوررنگ ممکن است دید در شب شما را کاهش دهند و ممکن است برای فعالیت های خارج از منزل مانند رانندگی مناسب نباشند.
قیمت عینک کوررنگی
هنگامی که این فناوری به طور کامل توسعه یافت و شیشه ها با هزینه کم به تولید انبوه رسید، قیمت ها در نهایت می تواند تثبیت شود. در مقایسه با عینک های بزرگسالان یا عینک های مخصوص کوررنگی برای کودکان بسیار ارزان تر هستند.
عینک های کوررنگ معمولاً تحت پوشش بیمه درمانی نیستند زیرا بر سلامت کلی شما تأثیر نمی گذارند و ضروری تلقی نمی شوند. در موارد خاص، هزینه عینک کوررنگی حتی میتواند تا حدی تحت پوشش بیمه عینکهای طبی عمومی باشد، اما ممکن است لازم باشد این موضوع را با ارائهدهنده بیمه خود تأیید کنید.
و در آخر…
طیف گسترده ای از سبک های عینک کوررنگی داخلی و خارجی با یا بدون نسخه امروزه در دسترس هستند. بهترین عینک کوررنگ را تنها پس از تحقیقات کافی و مشاوره با اپتومتریست خود انتخاب کنید.