عدسی شارژی روشی است که در آن از لنزهای تماسی خاصی استفاده میشود که بهطور ویژه طراحی و متناسب با چشم ساخته شدهاند. این لنزها بهطور موقت شکل قرنیه (سطح جلویی چشم) را تغییر میدهند تا دید فرد بهبود یابد. ارتوکراتولوژی (ارتو-ک) برای چشمها مانند ارتودنسی برای دندانها عمل میکند. همانطور که بریسهای دندانی به تدریج دندانها را در موقعیت صحیح قرار میدهند، لنزهای ارتو-ک نیز به تدریج شکل قرنیه را تغییر میدهند تا دید بهبود یابد.
بیشتر لنزهای ortho-k در شب برای تغییر شکل سطح جلوی چشم هنگام خواب استفاده می شوند. بهبودهای بینایی برگشت پذیر هستند، اما در صورتی که به استفاده از لنزها طبق دستورالعمل ادامه دهید، می توان آنها را حفظ کرد.
مطالعه بیشتر: بررسی انواع محصولات برترین برندهای تولید عدسی های طبی
عدسی شارژی چیست؟
لنز شارژی به لنز ارتوکراتولوژی شناخته می شوند. لنز Ortho-K لنزهای تماسی هستند که در طول شب استفاده می شود تا به آرامی شکل قرنیه (گنبد شفاف جلوی چشم) را تغییر دهد تا نیازی به استفاده از عینک یا لنزهای تماسی در روز نباشد. این لنزهای تماسی برای مدیریت نزدیک بینی طراحی شده اند.
در سال ۲۰۰۲، لنزهای Ortho-K مورد تایید FDA قرار گرفت تا در طول شب برای کاهش موقت نزدیک بینی استفاده شوند. عدسی شارژی نه تنها برای اصلاح بینایی و کاهش سرعت پیشرفت نزدیکبینی مفید است، بلکه مزایای دیگری نیز دارد. به طور خاص، برای کودکان فعال و افرادی که در فعالیتهای ورزشی و تفریحی شرکت میکنند، ارتو-کی به دلیل راحتی و عدم نیاز به استفاده از عینک یا لنزهای تماسی در طول روز بسیار مناسب است.
لنزهای ortho-k چگونه کار می کنند؟
از بسیاری جهات چشم مانند دوربین عمل می کند. این دوربین دارای دو لنز است که نور را متمرکز می کند، اما به جای تمرکز نور بر روی یک تراشه یا فیلم رایانه، نور به جای آن بر روی شبکیه متمرکز می شود.
لنز اصلی فوکوس قرنیه جلوی چشم است که قدرت فوکوس ثابتی دارد و حدود ۷۵ درصد از قدرت تمرکز چشم را تامین می کند. لنز طبیعی داخل چشم انسان توانایی تغییر شکل و تنظیم فوکوس را دارد تا بتواند اشیاء را در فواصل مختلف به وضوح ببیند. وقتی اشیاء به چشم نزدیکتر میشوند، لنز داخل چشم تغییر شکل میدهد تا تصویر آنها را واضح نگه دارد.
عدسی شارژی برای اصلاح نزدیکبینی با فشار ملایم و موقت قرنیه را کمی صاف میکنند. میزان صاف شدن قرنیه بستگی به درجه نزدیکبینی دارد؛ هرچه میزان نزدیکبینی بیشتر باشد، قرنیه باید بیشتر صاف شود تا بینایی به درستی اصلاح شود.
صاف کردن قرنیه باعث کاهش قدرت تمرکز آن میشود. از آنجا که نزدیکبینی (میوپیا) به دلیل قدرت تمرکز بیش از حد چشم به وجود میآید، با کاهش قدرت تمرکز قرنیه، نزدیکبینی خنثی میشود. به عبارت دیگر، با صاف کردن قرنیه، اشیاء به درستی روی شبکیه چشم فوکوس میشوند و دید واضحتری ایجاد میشود.
آیا لنز شارژی دائمی است؟
صافکردن قرنیه با استفاده از لنزهای ارتو-کی به طور دائمی اثرگذار نیست و بیشتر اثرات آن در چند روز اول پس از قطع استفاده از لنزها کاهش مییابد. دلیل این امر این است که ortho-k عمدتاً قسمت جلویی قرنیه را تحت تأثیر قرار می دهد.
سطح جلویی قرنیه به طور ملایم در برخی نقاط فشرده شده و در دیگر نقاط گسترش مییابد تا با شیب لنز ارتو-کی هماهنگ شود. زمانی که استفاده از لنز متوقف میشود، قرنیه به آرامی به وضعیت طبیعی خود بازمیگردد. به عبارت دیگر، قرنیه به تدریج به حالت اولیه خود برمیگردد و اثرات ارتو-کی کاهش مییابند.
تشبیهی که ممکن است تجسم آن آسانتر باشد این است که تصور کنید تمام شب در یک وضعیت روی کاناپه نشستهاید. وقتی از جایتان بلند میشوید اثر خود را در کاناپه می بینید، که به تدریج در طول روز به عقب برمیگردد. اگر بخواهید شب به شب در همان نقطه بنشینید، تأثیر قوی تر و ماندگارتر می شود. در ارتو-کی، زمانی که لنزهای ارتو-کی شبانه روزی استفاده میشوند، معمولاً تا یک هفته زمان میبرد تا اثرات کامل آن به دست آید.
این اثرات به مرور زمان افزایش مییابند و پس از قطع استفاده از لنزها، قرنیه به آرامی به حالت طبیعی خود بازمیگردد. نشستن تکراری بر روی کاناپه هم نشان می دهند که حتی اگر فشار مداومی روی قرنیه وجود داشته باشد، با قطع این فشار، قرنیه به حالت اولیه خود باز میگردد.
اثر موقت ارتو-کی نسبت به گزینه دائمیتر جراحی لیزری، که باعث حذف بافت از قرنیه میشود، مزایایی کاربردیتر را فراهم میکند. ارتو-کی میتواند در هر زمان متوقف شود تا چشم به شکل اصلی خود بازگردد. در واقع، تحقیقات نشان میدهد که بیشتر اثرات ارتو-کی در طول هفته اول پس از قطع استفاده از لنزها برگردانده میشود. برای کودکان، این اثر موقت امکان انعطاف را برای تطبیق طراحی لنز ارتو-کی با رشد و تغییرات چشمهای آنها فراهم میکند.
آیا عدسی شارژی می توانند نزدیک بینی را کند یا معکوس کنند؟
نزدیک بینی که به نام میوپی یا کوتاه بینایی نیز شناخته می شود، به طور فزاینده ای در کودکان رایج می شود، که اگر اجازه پیشرفت داده شود می تواند منجر به اثرات طولانی مدت و مضر بر بینایی و سلامت چشم در بزرگسالی شود.
خوشبختانه، برای کمک به کند کردن پیشرفت نزدیک بینی در کودکان، کارهای زیادی می توان انجام داد، از جمله تجویز انواع خاصی از عینک طبی یا لنزهای تماسی و ترویج عادات خوب مانند کاهش زمانی که کودکان در نزدیکی اشیاء کار میکنند و افزایش زمانی که در فضای باز سپری میکنند.
زمانی که به درمانهای کنترل نزدیکبینی میپردازیم، ثابت شده است که ارتو-کی باعث کاهش پیشرفت نزدیکبینی در کودکان به میزان حدود نصف میشود و در حال حاضر بیشترین تحقیقاتی که ویژگیهای کنترل نزدیکبینی خود را حمایت میکنند، به ارتو-کی تعلق دارد نسبت به روشهای کنترل نزدیکبینی دیگر.
مطالعه بیشتر: بیماری های چشمی شایع در کودکان و آنچه که هر والدینی باید بداند
لنزهای ortho-k چگونه نصب می شوند؟
برای دستیابی به تناسب لنزهای ortho-k به تجهیزات و تخصص تخصصی نیاز است. در اکثر کشورها این کار توسط یک اپتومتریست یا چشم پزشک انجام می شود. برای ارزیابی مناسب بودن برای استفاده از ارتو-کی، هم نسخه چشم و هم شکل قرنیه باید اندازه گیری شود. شکل قرنیه با استفاده از ابزاری به نام توپوگرافی قرنیه اندازه گیری می شود که از یک الگوی نور منعکس شده بر روی چشم عکس می گیرد. سپس نرم افزار کامپیوتری عکس را پردازش می کند تا یک مدل سه بعدی شبیه سازی شده از قرنیه بسازد.
مدل کامپیوتری قرنیه برای محاسبه بهترین تناسب عدسی شارژی استفاده می شود. برای برخی از طرحهای ortho-k، چشم پزشک لنز از پیش ساختهشدهای را انتخاب میکند که به بهترین شکل با مدل مطابقت دارد. برای سایر طراحیهای لنز ortho-k، مدل کامپیوتری وارد نرمافزارهای کامپیوتری مختلفی میشود که یک لنز ortho-k سفارشی طراحی میکند که باید مخصوصاً برای شما ساخته شود.
آیا لنزهای ortho-k درد دارند؟
اغلب فکر میشود تغییر شکل چشم ممکن است دردآور باشد، اما در واقع، با وجود حساسیت بالای چشم، این موضوع معمولاً درست نیست و بیشترین افراد از درد ناشی از این فرآیند رنج نمیبرند.
یا لنز شارژی یا برای هر چشم به صورت سفارشی تولید میشوند یا انتخاب میشوند تا به طور دقیق با قسمتهای چشم هماهنگ شوند. این هماهنگی نزدیک بیشترین ناراحتی را که ممکن است به وجود آید برطرف میکند. اما برای افرادی که تازه با ارتو-کی آشنا میشوند، هنوز حس اولیه وجود دارد که مانند داشتن یک ذره گرد و غبار در چشم است. این حس فقط به دلیل حساسیت بالای پلک بالا و برجسته شدن حضور لنز در چشم است.
چشم تلاش میکند با تولید اشکها، لنزهای ارتو-کی را شستشو دهد زیرا فکر میکند مانند یک ذره گرد و غبار است. با گذشت زمان، این احساس معمولاً به حدی کاهش مییابد که لنزها به طور کامل در چشم حس نمیشوند.
مطالعه بیشتر: بررسی جامع فناوری لنز، بررسی دوام و طول عمر عدسی های ترانزیشن
آیا عدسی شارژی ایمن است؟
لنزهای ارتو-کی یا همان عدسی شارژی به دلیل استفاده در هنگام خواب، هنگامی که چشمها بسته هستند، یک خطر اضافی را به همراه دارند، اگرچه استفاده از آنها در خواب نسبت به لنزهای تماسی نرم ایمنتر است. پلک زدن یک مکانیزم طبیعی پاکسازی و دفاعی برای چشمها است و عدم پلک زدن در هنگام خواب، کارایی این مکانیزم دفاعی را کاهش میدهد.
خبر خوب این است که خطر عفونت میتواند به طور چشمگیری کاهش یابد اگر مراحل تمیز کردن به درستی انجام شود و همچنین از تماس لنزها و جعبههای آنها با آب شیر جلوگیری شود. این نکته آخر آنقدر مهم است که ارزش تکرار دارد! آب لوله کشی نباید هرگز با لنزهای تماسی، از جمله لنزهای ارتو-کی، و هر دستگاهی که با لنزهای تماسی استفاده میشود، مانند جعبهها یا نگهدارندههای لنز، تماس پیدا کند.
آیا استفاده از لنزهای عدسی شارژی دشوار است؟
از بسیاری جهات، لنزهای ortho-k را می توان یکی از ساده ترین انواع لنزهای تماسی در نظر گرفت. ساخته شدن از یک ماده سفت و سخت می تواند در مقایسه با لنزهای تماسی نرم فلاپی، برداشتن و جابجایی آنها را آسان تر کند.
لنزهای ارتو-کی در بسیاری از موارد یکی از سادهترین انواع لنزهای تماسی برای استفاده به شمار میآیند. به دلیل ساخته شدن از مواد سخت، این لنزها نسبت به لنزهای نرم و انعطافپذیر، راحتتر برداشته و استفاده میشوند.
لنز شارژی همچنین کوچکتر از بسیاری از لنزهای تماسی نرم هستند که می تواند استفاده از آن ها را برای چشم آسان تر کند. اندازه کوچکتر آنها میتواند برداشتن آنها را کمی سختتر از لنزهای نرم کند، اما تکنیکهای برداشتن لنز به راحتی یاد گرفته میشوند تا این فرآیند را سادهتر کنند.
استفاده از آنها در طول شب نیز مزایایی دارد، زیرا پس از قرار دادن لنز، کاربر چشمان خود را میبندد و میخوابد که این مشکل افتادن لنز در طول روز را برطرف میکند.
آیا نسخه من برای عدسی شارژی مناسب است؟
اگرچه عدسی شارژی بیشتر برای اصلاح نزدیک بینی تجویز می شود، اما می توان از آن برای اصلاح دوربینی، آستیگماتیسم و پیرچشمی (تاری دید نزدیک که با رسیدن به ۴۰ سالگی شروع می شود) استفاده کرد.
برای اصلاح بینایی، معمولاً تا ۵۰/۴- دیوپتر نزدیکبینی تا ۵۰/۱- دیوپتر آستیگماتیسم به عنوان محدوده قابل قبول اصلاح با استفاده از ارتو-کی شناخته میشود. این موضوع توسط تأییدیههای پزشکی، مانند مجوز سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای این محدوده، پشتیبانی میشود.
اصلاح نزدیکبینی با مقادیر بالاتری از ارتو-کی قابل دستیابی است، با این حال، احتمال دستیابی به نتایج موفقیتآمیز به سمت مقادیر بالاتری از نزدیکبینی کاهش مییابد. باید در نظر گرفت که اصلاح بینایی موفق از ارتو-کی به ویژگیهای فردی بستگی دارد.
مطالعه بیشتر: بررسی تفاوت های عدسی بلوکنترل و بلوکات از منظر کاربردها، تفاوت و برندهای برتر هر کدام
آیا عدسی شارژی ارزشش را دارد؟
پاسخ به این سوال به انگیزه، شرایط فردی و هزینه بستگی دارد.
بسیاری از افراد با لنزهای ارتو-کی بسیار خوشحال هستند و همانطور که در بالا توضیح داده شده، این لنزها میتوانند مزایای بزرگی را برای کند کردن پیشرفت نزدیکبینی در کودکان ارائه دهند. با این حال، برای عبور از چند هفته اول، نیاز به انگیزه وجود دارد، زیرا معمولاً زمان بیشتری برای سازگاری با ارتو-کی نسبت به لنزهای تماسی نرم نیاز است و در چند بار اولیه که استفاده میشوند، کمتر راحت هستند.
پس از زمانی که فرد جدید به سرعت با لنزهای ارتو-کی سازگار شده است، تحقیقات نشان می دهد که برخی افرادی که علایم خشکی چشم را در استفاده از لنزهای تماسی نرم تجربه کردهاند، میتوانند به طور واقعی ارتو-کی را یک روش راحتتر برای اصلاح بینایی خود بیابند. این افراد پس از استفاده از ارتو-کی، بهبود در علائم خشکی چشم تجربه کردهاند و ترجیح میدهند از این نوع لنزها استفاده کنند.
به طور معمول، هزینه اولیه برای خرید و استفاده از لنزهای ارتو-کی بیشتر از لنزهای تماسی روزانه است، زیرا نیاز به زمان مشاوره بیشتری و هزینه بیشتری برای هر لنز دارند. با این حال، لنزهای ارتو-کی دوام بیشتری نسبت به لنزهای تماسی روزانه دارند، که باعث میشود که هزینهها در طول زمان متعادل شود.
پس از در نظر گرفتن موارد مالی، سوال بعدی این است که چه چیزی را ترجیح میدهید یا برای شما مهم است. لنزهای ارتو-کی به ویژه برای افراد فعال که در طول روز با استفاده از لنزهای تماسی دچار مشکلات هستند، مناسب هستند و در برخی موارد ممکن است گزینهای راحتتر برای کسانی باشند که استفاده از لنزهای تماسی در طول روز برای آن ها ناخوشایند است.
عدسی شارژی را از کجا بخریم؟
برای اطمینان از تناسب صحیح و مناسب بودن چشم های خود یا فرزندتان، لنزهای ارتو-کی را فقط باید از یک اپتومتریست یا چشم پزشک خریداری کنید. تجهیزات تخصصی برای اندازه گیری چشم برای محاسبه تناسب لنز و ارزیابی اثرات ساییدگی لنز ortho-k در طول زمان مورد نیاز است.